Vrouwen laten de tijd anders
Drie gedichten uit twee mooie bundels: Frauen dichten anders – Deutsche Dichterinnen vom Mittelalter bis zur Gegenwart, samengesteld door Marcel Reich-Ranicki, Insel Verlag, Berlin 2013, en Ik heb de tijd op je naam laten vallen – poëzie uit Portugal, vrouwenstemmen uit vijf eeuwen, samengesteld door Ana Carvalho, Marilyn Suy en Harrie Lemmens, Koppernik, Amsterdam 2021.
Rosa Alice Branco – De dag spellen
Ik heb van alles te zeggen en gebruik woorden
om er te komen. Ik weet niet of ik verder weg
raak of dichterbij kom. Of ik ooit over de huid
van het wezenlijke heb gestreken. En ik vraag
steeds naar het waarom van die regels die me dwingen.
Het verleden is niet dat wat gedaan is,
maar wat geen enkel woord opnieuw zou doen.
Daarom lees ik altijd de toekomst, maar ik weet niet
voor welke kant van de tijd ik schrijf. En als ik wist
dat ik de letters voortsleep als een krab
zou ik zeggen ik heb slechts deze hand vol woorden.
Ik spel de dag in elk ding dat me aankijkt
wanneer ik voel dat ik het zie. Dat is alles.
En er is geen excuus voor wat ik doe.
Daniela Danz – Massada
Wanneer je dan staat waar het stil is dat je
het merkt wanneer het denken ophoudt en
het horen begint wanneer het horen ophoudt
en het zien begint wanneer er een vogel
vliegt wanneer jij als zwarte vogel glijdt
en krijst wanneer je wilt gaan praten
in de heldere lucht en over niets anders
kunt praten dan het licht alsof dat het eerste
licht was wanneer je een schaduw op de rots
werpt en zegt mijn schaduw blijft
en de rots vergaat wanneer nu waar is
dat het goed is om het er volledig op te wagen
kun je de woestijn met naam en toenaam noemen.
Cláudia R. Sampaio – niemand kent de eindeloosheid
Het is je eigen schuld als je steeds
dezelfde naam uitspreekt
als je steeds dezelfde leeftijd en
hetzelfde huis hebt, als het wanneer
je zegt wie je bent
niet bestaat dat dat de hemel je uiteenrukt
en je helpt met onzekerheden
en nieuwe gaten.
Het is je eigen schuld als je nog niet
dood bent, als je je nooit
verschanst hebt in afwachting van
een bom die je ogen verandert
als je steeds op dezelfde dag wordt geboren.
Maak je geen zorgen.
Je kunt altijd nog niet
in dezelfde houding slapen
(met je hand bedelend open).
Het kost mij ook moeite
dezer dagen te overleven
maar wat er nog niet is
is eindeloos.
Vertaling Harrie Lemmens
Foto Ana Carvalho
